İnsanlar dikkatlerini dağıtmak, rahatlamak ve eğlenebilmek adına telefon ve sosyal medyaya (Instagram, Facebook, Twitter, Tiktok) mahkum ve bir süre sonra bağımlı hale geldi. Instagram reels veya Tiktok videolarını adeta kendilerini kaybedercesine izlemeye başladılar.

Telefona neden bu kadar bağlanma ihtiyacı duyuyoruz ?

Biliyoruz ki, telefonla olan yakın ilişkimiz karantina sürecinden artsa da çok daha eskilere dayanıyor. Yetişkinler telefonda yaklaşık 3 saatini geçirirken, ergenlerin telefon kullanım süreleri çok daha fazla artıyor. Peki telefona bu kadar bağlanıyor olmamızın sebebi neler olabilir?

• Sıkılma duygusuyla başa çıkamadığımız zaman bir kişiye veya bir nesneye ihtiyaç duyuyoruz. Telefonla vakit geçirdikçe dopamin ve oksitosin hormonu salınır (çünkü zevk aldığımızda salınır.). Bu kimyasalların sağlanmasıyla birlikte telefon ile bağlılık duygusunun oluşabilir.
• Telefon anlık tatmin ihtiyacımızı karşılıyor. Anlık tatmin ihtiyacı ne demek? Aradığımız her bilgiye hızlıca ulaşabiliyoruz, telefonun boyutundan dolayı istediğimiz her yere taşıyıp, götürebiliyoruz. Telefona ve telefonla her şeye bu kadar hızlı ulaşmaktan kaynaklı hazzı erteleme yeteneğimizi unutuyoruz ya da kaybediyoruz.
• Zevk aldığımız alanların bizlerde dopamin salgıladığından bahsetmiştim. Telefon da alkol ve madde kullanımı bile ruh halini değiştirebilir. Alkol ve madde kullandıkça mutlu hissediyorsunuz yani ödüllendiriliyorsunuz. Telefon kullandıkça paylaştığınız görsellere like alıyor, oyunlarda bir üst seviyeye çıkarak ödüllendiriliyorsunuz. Tam da buradan baktığımızda, neden bağımlılık yaptığı oldukça anlaşılır geliyor.

Karantina telefon bağımlılığını nasıl güçlendirdi?

• Telefonlar bizi dış dünyaya bağlı tutan tek araç haline geldi.
• Beyaz yaka evde çalışmaya başladı ve birbirleriyle iletişim halinde olmak için yine telefonlarını sıkça kullandılar.
• Evde kaldıkça internet alışverişi oranları arttı böylece daha fazla telefonla vakit geçirme fırsatı yarattı.

Telefon bağımlılığı konusu terapide birlikte çalışılabilir. Eğer bu konuya eşlik edecek bir uzmana ihtiyaç duyuyorsanız  randevu talebi oluşturabilirsiniz.

Bağdat Caddesi Psikolog & Psikoterapist Sezil Tombul